8.3 箍仔畫無夠圓

8.3 Kho͘-á ōe bô-kàu îⁿ

aQ boeh ōe îⁿ-kho͘-á ah, he chhiú tēⁿ-tio̍h pit kan-ta chhoah. Hit-lâng thè i kā chóa pho͘ tī thô͘-kha, aQ phak lo̍h-khì, kō͘ chia̍h-leng ê khùi-la̍t ōe îⁿ-kho͘-á. I kiaⁿ hông khòaⁿ soe-siâu, li̍p-chì boeh kā ōe hō͘ îⁿ, m̄-koh he khó-òⁿ ê pit m̄-nā tāng, koh m̄ thiaⁿ-ōe, tiux chùn leh, chùn leh boeh ha̍p-phāng ah, iū-koh hiòng gōa chhoah chi̍t-ē, soah ōe sêng koe-chí ê bô͘-iūⁿ.

aQ tng-teh kiàn-siàu ka-tī ōe liáu bô kàu îⁿ, hit-lâng pēng bô kè-kàu, chá tō kā chóa kap pit the̍h khì, kúi-ā lâng koh tē-jī pái kā i lia̍h ji̍p lông-á mn̂g.

Tē-jī pái ji̍p lông-á mn̂g, i pēng bô án-chóaⁿ àu-náu. I siūⁿ, lâng seⁿ tī thian-tē-kan, tāi-khài pún-lâi ū-sî tio̍h lia̍h-ji̍p lia̍h-chhut, ū-sî tio̍h tī chóa ōe îⁿ-kho͘-á, kan-ta kho͘-á ōe bô îⁿ, che sī i "hêng-chn̂g" (行狀, chāi-sè ê lí-le̍k) ê chi̍t-ê o͘-tiám. M̄-koh, bô gōa-kú, i tō khòaⁿ-khui ah. I siūⁿ, sun-á chiah ē ōe îⁿxx ê îⁿ-kho͘-á leh. Chū án-ne, i khùn khì ah.

M̄-koh, chit-mê, Kí-jîn ló-iâ tian-tò khùn bē-khì: i kap Pá-chóng nāu ì-kiàn. Kí-jîn ló-iâ chú-tiuⁿ tē-it ài tui-chng (追贓, chhōe pī thau ê mi̍h); Pá-chóng chú-tiuⁿ tē-it ài sī-chiòng (示眾, kà-sī bîn-chiòng). Pá-chóng kīn-lâi chin bô kā Kí-jîn khòaⁿ chāi gán-lāi ah, phah toh, phah í, kóng, "Thâi-ke kà-kâu! Lí khòaⁿ, góa chò kek-bēng-tóng iáu bô 20 kang, chhiúⁿ-kiap tō 10-gōa kiāⁿ, lóng bô phòa-àn, góa ê bīn-chú tī tó-ūi ah? Chit-àn phòa-liáu, lí iū-koh teh jû. Bē-sái! Che sī góa koán ê!" Kí-jîn ló-iâ kan-ta kip, m̄-koh iáu-sī kian-chhî, kóng, nā bô tui-chng, i boeh chek-khek sî-tiāu pang-pān bîn-chèng-hú ê chit-bū. M̄-koh, Pá-chóng kóng, "Sûi-chāi lí lah!" Tō sī án-ne, chit-mê Kí-jîn ló-iâ khùn bē-khì. Ka-chài, tē-jī kang i mā bô sî-chit.

aQ tē-saⁿ-pái lia̍h chhut lông-á mn̂g ê sî, tō sī Kí-jîn ló-iâ khùn bē-khì hit-àm tē-jī kang ê chá-khí. I kàu tōa thiaⁿ-tn̂g, téng-bīn chiàu-lē chē hit-ê kng-thâu lāu-hòe-á; aQ mā chiàu-lē kūi lo̍h.

Lāu-hòe-á chin hô-khì mn̄g, "Lí iáu ū siáⁿ ōe bô?"

aQ siūⁿ chi̍t-ē, bô ōe, tō kóng, "Bô."

--

8.3 箍仔畫無夠圓

aQ 欲畫圓箍仔 ah, he 手捏著筆干焦掣. 彼人替伊 kā 紙鋪 tī 塗跤, aQ 仆落去, kō͘ 食奶 ê 氣力畫圓箍仔. 伊驚 hông 看衰 siâu, 立志欲 kā 畫予圓, m̄-koh he 可惡 ê 筆毋但重, koh 毋聽話, tiux 顫 leh, 顫 leh 欲合縫 ah, 又koh 向外掣一下, 煞畫成瓜子 ê 模樣.

aQ tng-teh 見笑家己畫了無夠圓, 彼人並無計較, 早 tō kā 紙 kap 筆提去, 幾若人 koh 第二擺 kā 伊掠入櫳仔門.

第二擺入櫳仔門, 伊並無按怎懊惱. 伊想, lâng 生 tī 天地間, 大概本來有時著掠入掠出, 有時著 tī 紙畫圓箍仔, 干焦箍仔畫無圓, 這是伊 "hêng-chn̂g" (行狀, 在世 ê 履歷) ê 一个烏點. M̄-koh, 無偌久, 伊 tō 看開 ah. 伊想, 孫仔才會畫圓圓圓 ê 圓箍仔 leh. 自 án-ne, 伊睏去 ah.

M̄-koh, 這暝, 舉人老爺顛倒睏袂去: 伊 kap 把總鬧意見. 舉人老爺主張第一愛 tui-chng (追贓, 揣被偷 ê 物); 把總主張第一愛 sī-chiòng (示眾, 教示民眾). 把總近來真無 kā 舉人看在眼內 ah, 拍桌, 拍椅, 講, "刣雞教猴! 你看, 我做革命黨猶無 20 工, 搶劫 tō 10 外件, lóng 無破案, 我 ê 面子 tī 佗位 ah? 這案破了, 你又 koh teh 挐. 袂使! 這是我管 ê!" 舉人老爺干焦急, m̄-koh 猶是堅持, 講, 若無追贓, 伊欲即刻辭掉幫辦民政府 ê 職務. M̄-koh, 把總講, "隨在你 lah!" Tō 是 án-ne, 這暝舉人老爺睏袂去. 佳哉, 第二工伊 mā 無辭職.

aQ 第三擺掠出櫳仔門 ê 時, tō 是舉人老爺睏袂去彼闇第二工 ê 早起. 伊到大廳堂, 頂面照例坐彼个光頭老歲仔; aQ mā 照例跪落.

老歲仔真和氣問, "你猶有啥話無?"

aQ 想一下, 無話, tō 講, "無."

--

8.3

阿Ｑ要畫圓圈了，那手捏著筆卻只是抖。於是那人替他將紙鋪在地上，阿Ｑ伏下去，使盡了平生的力氣畫圓圈。他生怕被人笑話，立志要畫得圓，但這可惡的筆不但很沉重，並且不聽話，剛剛一抖一抖的幾乎要合縫，卻又向外一聳，畫成瓜子模樣了。

阿Ｑ正羞愧自己畫得不圓，那人卻不計較，早已掣了紙筆去，許多人又將他第二次抓進柵欄門。

他第二次進了柵欄，倒也並不十分懊惱。他以為人生天地之間，大約本來有時要抓進抓出，有時要在紙上畫圓圈的，惟有圈而不圓，卻是他"行狀"上的一個污點。但不多時也就釋然了，他想：孫子才畫得很圓的圓圈呢。於是他睡著了。

然而這一夜，舉人老爺反而不能睡：他和把總嘔了氣了。舉人老爺主張第一要追贓，把總主張第一要示眾。把總近來很不將舉人老爺放在眼裡了，拍案打凳的說道，"懲一儆百！你看，我做革命黨還不上二十天，搶案就是十幾件，全不破案，我的面子在那裡？破了案，你又來迂。不成！這是我管的！"舉人老爺窘急了，然而還堅持，說是倘若不追贓，他便立刻辭了幫辦民政的職務。而把總卻道，"請便罷！"於是舉人老爺在這一夜竟沒有睡，但幸第二天倒也沒有辭。

阿Ｑ第三次抓出柵欄門的時候，便是舉人老爺睡不著的那一夜的明天的上午了。他到了大堂，上面還坐著照例的光頭老頭子；阿Ｑ也照例的下了跪。

老頭子很和氣的問道，"你還有什麼話麼？"

阿Ｑ一想，沒有話，便回答說，"沒有。"

==