Sunday, March 14, 2021

Koan-î chok-chiá | 關於作者

Koan-î chok-chiá

Lu Xun (魯迅, Ló͘ Sìn) sī Zhou Shu-ren (周樹人, Chiu Chhiū-jîn, 1881-1936) ê pit-miâ. I sī Tiong-kok ê chok-ka, si-jîn, mā sī bûn-ha̍k phe-phêng-ka. I sī Tiong-kok hiān-tāi bûn-ha̍k ê khí-thâu-lâng chi it, iōng pe̍h-ōe-bûn, mā iōng bûn-giân-bûn siá-chok. Tī 1930-nî-tāi, i chiâⁿ-chò Shanghai Chó-phài Chok-ka Liân-bêng ê kòa-miâ hū-chek-jîn.

Lu Xun chhut-sì tī Zhejiang Shaoxing (浙江紹興, Chek-kang Siāu-heng) ê chi̍t-ê tē-chú kiam koaⁿ-oân ê ka-têng, siàu-liân sî, ka-têng keng-chè chiāmx bô hó. Goân-pún i siūⁿ boeh chham-ka kho-kí khó-chhì, thang tī tiâu-têng chò koaⁿ, m̄-koh in-ūi ka-têng keng-chè ê koan-hē, put-tek-í khì tha̍k kong-ha̍k-hāu, chiap-siū "Se-hong kàu-io̍k". Pit-gia̍p liáu, i kúi-chhù khì Ji̍t-pún tha̍k i-kho tāi-ha̍k, m̄-koh bô tha̍k soah. I tùi bûn-ha̍k sán-seng hèng-chhù, m̄-koh in-ūi bô chîⁿ, chòe-āu chí-hó tńg-khì Tiong-kok. Hôe-kok liáu-āu, i bat tī tiong-ha̍k kap tāi-ha̍k kà kòe kúi-ā nî ê chheh, lo̍h-bóe koh tī Tiong-hôa Bîn-kok ê Kàu-io̍k-pō͘ chhōe tio̍h chi̍t-gia̍h thâu-lō͘.

Lu Xun thâu-khí-seng ê chhut-miâ sī tī sió-soat chhòng-chok. 1918-nî i tī "Sin Chheng-liân" cha̍p-chì hoat-piáu "Kông-jîn Ji̍t-kì", sī Tiong-kok hiān-tāi pe̍h-ōe sió-soat ê khai-san chok-phín, éng-hióng chhim koh hn̄g. 1921-nî 12-goe̍h, i khai-sí tī "Sîn-pò Hù-khan" liân-chài "aQ Chiàⁿ-toān", kō͘ khek-po̍k, khau-sé ê giân-gí, biô-siá 1911-nî ê Sin-hāi Kek-bēng pēng bô chin-chiàⁿ hō͘ lông-chhun ū sin ê kái-kek. I thàu-kòe chng-kha té-kang aQ chit-ê pháiⁿ-miā-lâng ê gē-su̍t hêng-siōng, hoán-èng it-poaⁿ-lâng chhàu-chiān ê pún-sèng, chhin-chhiūⁿ kóng: kiaⁿ-sí, cheng-sîn sèng-lī-hoat, ài tâu-ki, ài phòng-hong, ài bīn-chú téngx ê o͘-àm-bīn.

1919-nî Ngó͘-sù Ūn-tōng āu, Lu Xun ê siá-chok khai-sí tùi Tiong-kok bûn-ha̍k kap bûn-hòa sán-seng si̍t-chit ê éng-hióng. Kap chēx Ngó͘-sù Ūn-tōng ê léng-tō-chiá kāng-khoán, i pún-chit-tek sī chi̍t-ê chó-phài. 1949-nî Tiong-hôa Jîn-bîn Kiōng-hô-kok sêng-li̍p liáu-āu, i siū-tio̍h Tiong-kok chèng-hú chin koân ê phêng-kè. Thiaⁿ kóng Mao Zedong (毛澤東, Mô͘ Te̍k-tong) pún-lâng tùi Lu Xin ê chok-phín mā chin chông-pài. Lu Xun sui-jiân chin tông-chêng Siā-hōe-chú-gī ê lí-sióng, m̄-koh i chi̍t-sì-lâng lóng bô ka-ji̍p Kiōng-sán-tóng.

[Chu-liāu lâi-goân: Wikipedia]

--

關於作者

Lu Xun (魯迅, Ló͘ Sìn) Zhou Shu-ren (周樹人, Chiu Chhiū-jîn, 1881-1936) ê 筆名. 伊是中國 ê 作家, 詩人, mā 是文學批評家. 伊是中國現代文學 ê 起頭人之一, 用白話文, mā 用文言文寫作. Tī 1930 年代, 伊成做上海左派作家聯盟 ê 掛名負責人.

Lu Xun 出世 tī Zhejiang Shaoxing (浙江紹興, Chek-kang Siāu-heng) ê 一个地主兼官員 ê 家庭, 少年時, 家庭經濟漸漸無好. 原本伊想欲參加科舉考試, 通 朝廷做官, m̄-koh 因為家庭經濟 ê 關係, 不得已去讀公學校, 接受 "西方教育". 畢業了, 伊幾次去日本讀醫科大學, m̄-koh 無讀煞. 伊對文學產生興趣, m̄-koh 因為無錢, 最後只好轉去中國. 回國了後, bat tī 中學 kap 大學教過幾若年 ê , 落尾 koh tī 中華民國 ê 教育部揣著一額頭路.

Lu Xun 頭起先 ê 出名是 tī 小說創作. 1918 年伊 tī "新青年" 雜誌發表 "狂人日記", 是中國現代白話小說 ê 開山作品, 影響深 koh . 1921 12 , 伊開始 tī "晨報副刊" 連載 "aQ 正傳", kō͘ 刻薄, 剾洗 ê 言語, 描寫 1911 ê 辛亥革命並無真正予農村有新 ê 改革. 伊透過庄跤短工 aQ 這个歹命人 ê 藝術形象, 反映一般人臭賤 ê 本性, 親像講: 驚死, 精神勝利法, 愛投機, 愛膨風, 愛面子等等 ê 烏暗面.

1919 年五四運動後, Lu Xun ê 寫作開始對中國文學 kap 文化產生實質 ê 影響. Kap 濟濟五四運動 ê 領導者仝款, 伊本質的是一个左派. 1949 年中華人民共和國成立了後, 伊受著中國政府真懸 ê 評價. 聽講 Mao Zedong (毛澤東, Mô͘ Te̍k-tong) 本人對 Lu Xin ê 作品 真崇拜. Lu Xun 雖然真同情社會主義 ê 理想, m̄-koh 伊一世人 lóng 無加入共產黨.

[資料來源: Wikipedia]

--



No comments:

Post a Comment

Manlajo 台譯文學總目錄

Manlajo Tâi-e̍k Bûn-ha̍k Chóng-bo̍k-lo̍k | Manlajo 台譯文學總目錄 2021-3-28 Chia ū chit kúi-nî lâi, góa ùi gōa-bûn hoan-e̍k chò Tâi-bûn ê bûn-ha̍k ...